Nöbetçi Eczaneler
Kanada’nın Dalhousie Üniversitesi’nde akademik çalışmalar yürüten çevre bilimci Doç. Dr, Emrah Akyüz, Türkiye’de son dönemde daha fazla görülmeye başlayan orman yangınlarını değerlendirdi. Küresel ölçekte tüm dünyayı etkileyen orman yangınlarının ana sebebinin küresel ısınmandan kaynaklanan iklim değişikliği olduğunu belirten Akyüz, ülkelerinin sera gazı emisyonunu azaltacak politikaları hayata geçirmemesi durumunda daha şiddetli doğal afetlerin ortaya çıkabileceği uyarısında bulundu.
“Orman Yangınları Küresel Bir Sorun”
Akyüz; “ Türkiye’nin birçok bölgesi orman yangınları ile mücade ediyor. Manavgat, Akseki, Gündoğmuş Marmaris, Köyceğiz, Milas, Kavaklıdere, Bodrum ve Karacasu gibi doğal çevrenin zengin olduğu bölgelerde orman yangınları günlerdir sürmektedir. Fakat orman yangınları sadece Türkiye ile sınırlı değildir. Dünya, orman yangınları ile boğuşuyor. Yunanistan, İtalya, Rusya ve ABD gibi birçok ülke orman yangınları ile mücade ediyor. Dünyanın en soğuk bölgelerinden bir tanesi olan Sibirya’da aylarca süren orman yangınları var. Orman yangınlarının tüm dünya etkisini artırması, bu sorunun küresel ölçekli olduğunu bizlere göstermektedir.
“Kürese lsınma Orman Yangınlarının Ana Nedenidir”
1980’li yıllardan itibaran küresel ısınma tüm dünyada kendini belirgin bir şekilde hissettirmeye başlamıştır. Sera gazı emisyonunun artması nedeniyle yeryüzü ortalama sıcaklığı da artmaktadır. Bu artıştan Türkiye de etkilenmektedir. 1980 yılında Türkiye’de ortalama yeryüzü sıcaklığı 0.2 dereceyken, bu oran 2024 yılında 2 dereceye kadar çıkmıştır. Yani son 40 yılda Türkiye’deki ortalama yeryüzü sıcaklığı yaklaşık olarak 2 derece artmıştır. Artan sıcaklık nedeniyle toprağın neminin azalması ve ormanda bulunan organik maddelerin ve bitki örtüsünün daha kuru hale gelmesi, ormanların yanma riskini arttırmaktadır.
“İklim Krizinin Etkileri Daha Fazla Artacak”
Küresel ısınmanın neden olduğu iklim değişikliği küresel bir sorundur. Bu sorunun sorumlusu ise sera gazı emisyonuna neden olan ülkelerdir. Kyoto ve Paris Sözleşmeleri’ne rağmen sera gazı emisyonu artmaktadır. Çin, ABD, Rusya, Hindistan, Japonya, Brezilya, Almanya Endonezya ve Kanada dünyada sera gazı emisyonuna en fazla neden olan ülkelerdir. Bu ülkelerin neden olduğu sera gazı emisyonunun kontrol altına alınmaması nedeniyle küresel ısınma daha da şiddetlenecektir. Küresel ısınmanın şiddetinin artmasına bağlı olarak iklimlerde yaşanan hızlı değişim nedeniyle daha şiddetli ve sık orman yangınları, sel felaketleri ve kuraklık gibi çevre olayları görülecektir.
“Türkiye İklim Değişikliğinden En Fazla Etkilenecek Ülkelerden Bir Tanesidir”
Her ülkenin farklı iklim koşulları ve coğrafi yapıları bulunmaktadır. Türkiye Akdeniz Havzası içerisinde yer almaktadır. Akdeniz Havası iklim değişikliğine karşı dünyanın en hassas bölgesidir. Akdeniz Havasında bulunan ülkelerde yeryüzü ortalama sıcaklığı daha fazla artmaktadır. Sanayi Devrimi sonrası dünyada ortalama yeryüzü sıcaklığı 1,1 derece artarken, bu oran Akdeniz Havzası’nda 1,5 derece artmıştır. Nitekim son günlerde Akdeniz Havzası içerisinde yer alan ülkelerde orman yangınlarının sayısının ve sıklığının artması tesadüfi değildir.”dedi.
“Orman Yangınlarını Önlemek İçin Daha Fazla Tedbirler Alınmalı”
“Küresel ısınmayı bölgesel düzeyde alınan tedbirler ile önlemek mümkün değildir. Fakat küresel ısınmanın neden olduğu orman yangınlarını önlemek veya etkilerini azaltmak mümkündür. Bunun için radikal kararların alınması gerekmektedir. Bu kararlardan bazılarını şu şekilde sırlamak mümkün.” Diye konuşan Akyüz, ana tedbirler olarak şunları sıraladı:
-Özellikle yaz mevsiminde ormanlık alanlardaki cam, ayna ve şişe gibi atıklar düzenli olarak toplanmalıdır.
-Ormanlık alanlarda ateş yakılması yasaklanmalıdır.
-Ormanlık alanlarda mangal yapılması yasaklanmalıdır.
-Yangın riskinin yüksek olduğu dönemlerde ormanlık alanlara giriş çıkışlar yasaklanmalıdır.
-Ormanlık alanların yoğun olduğu kentlerde orman yangınları ile mücadelede profesyonel bir ekip kurulup 24 saat hazır bekletilmelidir.
-Orman yangınları ile mücadelede kullanılan have ve kara araçları araçlarının sayısı ve kalitesi arttırılmalıdır.
-Ormanlık alanların çevresinde yaşayan bölge halkına yangınla mücadele eğitimi verilmelidir.