Zeytin katliamının kapısı açıldı!

Zeytin ağaçlarının korunmasına yönelik olarak 3573 sayılıKanun’un 20 inci maddesinde kesin hükümler yer almasına rağmen, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı tarafından hazırlanan ‘Maden Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik’  Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Böylece meden şirketlerinin önü açıldı.

Yönetmelikte yapılan değişiklikle enerji üretmek üzere yürütülen madencilik faaliyetlerinin tapuda zeytinlik kayıtlı olan zeytinlik alanlarına denk gelmesi halinde ‘kamu yararı’ ileri sürülerek zeytin ağaçları kesilebilecek.

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlağı tarafından hazırlanan ‘Maden Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik’ Resmi Gazete’nin dünkü sayısında  yayımlanarak yürürlüğe girdi. Yönetmelikte yapılan değişlik doğrultusanda (kamu yararı’ ileri sürülerek maden sahalarındaki zeytin ağaçları kesilebilecek.

Zeytin ağaçlarının korunmasına yönelik olarak 3573 sayılı Kanun’un 20. Maddesinde kesin hüküler yer almasına rağmen, Maden Yönetmeliğinde yapılan bu değişiklikle zeytin ağaçlarının kesilmesinin önü açıldı. Buna göre; elektrik ihtiyacı karşılanmak üzere yürütülen madencilik faaliyetlerinin tapuda zeytinlik olarak kayıtlı olan alanlara denk gelmesi durumunda bu alanlardaki zeytin ağaçları kesilecek.

28 Şubat 1995 tarihinde çıkan 3573 sayılı Zeytin Koruma Kanunu’nun 20. Maddesi’nde; ‘Zeytinlik sahaları içinde ve bu sahalara en az 3 kilometre mesafede zeytinyağı fabrikası hariç zeytinliklerin vegatatif(*) ve generatif(**) gelişmesine mani olacak kimyevi atık bırakan, toz ve duman çıkaran tesis yapılamaz ve işletilemez. Bu alanlarda yapılacak zeytinyağı fabrikaları ile küçük ölçekli tarımsal sanayi işletmeleri yapımı ve işletilmesi Tarım ve Köy İşleri Bakanlığının iznine bağlıdır.’ Hükmü yer alırken, aynı kanunun aynı maddesinin 2. Fıkrasında ise şu hüküm yer alıyor:  “Zeytincilik sahaları daraltılamaz. Ancak belediye sınırları içerisinde bulunan zeytinlik sahalarının imar hudutları kapsamı içerisine alınması halinde alt yapı ve sosyal tesisler dahil toplam yapılaşma, zeytinlik alanının % 10’unu geçemez. Bu sahalardaki zeytin ağaçlarının sökülmesi, Tarım ve Köy İşleri Bakanlığı’nın fenni gerekçeye dayalı iznine tabidir. Bu iznin verilmesinde, Tarım ve Köy İşleri Bakanlığı’na bağlı Araştırma Enstitüleri’nin ve mahallinde varsa Ziraat Odası’nın uygun görüşü alınır. Bu halde dahi kesin zaruret görülmeyen zeytin ağacı kesilmez ve sökülemez. İzinsiz kesenler veya sökenlerden ağaç başına 2 milyon liradan 5 milyon  liraya kadar hafif para cezası alınır. Kesilen ve sökülen ağaçlar müsadere edilir.”
YASADA BAĞLAYICILIĞI OLMASINA RAĞMEN YAPILACAK

İlgili yasalarda bağlayıcılığı olmasına rağmen Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı tarafından hazırlanan yönetmelik değişikliği doğrultusanda yönetmelik değişiklininin Resmi Gazete’de yayımlandığı tarih olan 2 Şubat 20022 tarihinden itibaren, elektrik üretiminde kullanılan kömür sahası ile zeytin ağaçları aynı yere rastlarsa, zeytinlikler şirket tarafından kesilebilecek. Bunu yaparken de ‘kamu yararı’ gerekçesini iler sürecek.

Bakanlığı hazırladığı ‘Maden Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmeliğin’ ilgili maddeleri ise şu şekilde:

MADDE 1- 21/09/2017 tarihli ve 30187 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Meden Yönetliğininin 115’inci maddesine aşağıdaki fıkra eklenmiştir.

“(4) Ülkenin enerji ihtiyacını karşılamak üzere yürütülen madencilik faaliyetlerinin tapuda zeytinliği olarak kayıtlı olan alanlara denk gelmesi ve faaliyetlerin başka alanlarda yürütülmesinin mümkün olmaması durumunda madencilik faaliyeti yürütecek kişinin faaliyetlerinin bitiminde sahayi rehabilite ederek eski hale getireceğini taahhüt etmesi şartıyala Genel Müdürlük tarafından belirlenen çalışma takvimi içerisinde zeytin sahasının madencilik faaliyeti yürütülecek kısmının taşınmasına, sahada madencilik faaliyetlerinin yürütülmesine ve bu faaliyetlere ilişkin geçici tesisler inşa edilmesine kamu yararı dikkate alınarak Bakanlıkça izin verilebilir. Zeytin sahasının taşınmasının mümkün olmadığı durumlarda sahada madencilik faaliyetleri yürütülmesine ve bu faaliyetlere ilişkin geçici tesisler inşa edilmesine kamu yararı dikkate alınarak Bakanlıkça izin verilebilmesi için madencilik faaliyeki yürütecek kişinin madencilik faaliyetleri bitiminde sahayı rehabilite ederek eski hale getireceğini ve Tarım ve Orman Bakanlığınca uygun görülecek alanda dikim normlarına uygun faaliyet yürütülecek saha ile eşdeğer büyüklükte zeytin bahçesi tesis edeceğini taahhüt etmesi zorunludur. Bu fıkra kapsamında zeytin sahasının taşınmasına ilişkin tüm masraflardan ve zeytin sahasının taşınmasından kaynaklanan tüm taleplerden madencilik faaliyeti yürütülmesi yönünde lehine karar verilen kişi sorumludur. Bu fıkra kapsamında zeytin sahasının taşınmasına ilişkin usul ve esaslar Tarım ve Orman Bakanlığının uygun görüşü alınarak Bakanlıkça, zeytin bahçesi tesis edilmesine ilişkin usul ve esaslar Tarım ve Orman Bakanlığınca belirlenir.”

Madde 2-Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

Madde 3- Bu yönetmelik hükümlerini Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı yürütür.

Haber: Hüseyin Atılgan